انقلاب اسلامی احیا کننده و مروج تعاون و روحیه ی نوع دوستی(وقف)

وقف در لغت به معنای حبس کردن و ایستادن چیزی از حرکت و انتقال است و در معنای نگه داشتن، حبس کردن عین مال و جلوگیری از انتقال ان به دیگری به وسیله ی یکی ازعقود مانند بیع، صلح،هبه، قرار دادن منافع ان در جهتی که واقف انرا مشخص کرده است که بر دو نوع خاص و عام نقسیم شده در نوع اول مورد مصرف مشخص و محدود به یک شخص یا گروه خاص است و در نوع دوم استفاده کننده گان از چیزی که وقف شده عموم افراد جامعه است مانند مساجد،کتابخانه ها و کاروانسراها و…(۱)

در نزد قران کریم و روایات اهل بیت علیهم السلام(ع)وقف اهمیت ویژه ای دارد آیات متعددی که به شکل غیر مستقیم امر به اعمال صالحه و باقیات صالحات می کند تاریخ زندگی گهر بار پیامبر اکرم(ص)لبریز از امر عملی نبست به مساله ی وقف است و تاکید بر روح تعاون و احسان برآمده از متن قران است انهم به گونه ای که ضمن داشتن خیر و نیکی برای فقرا و مستمندان وقت برای نسل های آینده ی جامعه ی اسلامی نیز موثر واقع شود این در حقیقت از مصادیق بارز صدقه ی جاریه ” وقف” است. امام صادق علیه السلام می فرمایند”

بهترین چیزى­که انسان از خود به یادگار می­‌گذارد، سه چیز است: فرزند نیکوکارى که براى او استغفار کند، روش و سنت خوبى­که مردم از او پیروى کنند، صدقه جاریه‌ای(۲)­ که پس از مرگش جریان داشته باشد(همان)

یکی از اهداف تعالیم اجتماعی اسلام تقویت روح نوع دوستی و مشارکت مسلمانان در تامین بخشی از نیازهای عمومی و طبقات محروم جامعه و نظام اسلامی است از این طریق زمینه ی رشد و شکوفایی استعدادهای نسل های آینده و مراکز تمدنی فراهم می شود تا پیش از وقوع انقلاب به دلیل نوع نگاه حکومت ها، مقابله و کم رنگ کردن فرهنگ و ارزش های والای دینی و الهی، همچنین دست اندازی به موقوفات و عدم اعتماد مردم، سنت ارزشی_فقهی وقف بسیار کم رنگ و در انزوا بود با پیروزی انقلاب اسلامی و احیای ارزش های غنی قرآنیِ دینِ مبینِ اسلام سنت وقف نیز احیا و استفاده ی بهینه از موقوفات نیز ترمیم شد امام خمینی (ره) به سنت حسنه ی وقف توجه ویژه ای داشتند در اندیشه ی( به ویژه نگاه فقهی) بنیان گذار کبیر انقلاب  وقف سنت بزرگ الهی  و میراث ماندگار جاوید مورد توجه میراث داران جوامع بشری در همه ی زمان ها و مکانها بوده است این عمل حسنه همواره زمینه ای برای  توجه به محرومان، مستمندان و رفع نیاز های عمومی بوده است.(۲) پس از ایشان نیز این نگاه ویژه به وقف در جایگاه مهمی ازاندیشه ی مقام معظم رهبری ادامه یافت. رهبر انقلاب در بیان اهمیت این عمل خداپسندانه و احسان ماندگار  وقف را یک نهاد ممتاز دینی دانسته که باید علاوه بر ترویج و اشاعه به گسترش این فرهنگ،تلاش شود در عرصه های متعدد اعم از پزشکی،علم و آموزش، تحقیقات و پژوهش، علوم جدید، محیط زیست نیز ترویج وقف صورت گیرد.(۴)   

به برکت انقلاب و نظام اسلامی نهادها و سازمانهایی نیز به منظور ترویج، اعتماد سازی و مدیریت موقوفات در کشور تشکیل شد اعم از سازمان اوقاف و امور خیریه، راه اندازی سامانه ی جامع مدیریتی موقوفات و بقاع متبرکه( که تمام اطلاعات پراکنده سازمان را در یک سیستم جمع اوری می کند)، ستاد نظارت بر حسن اجرای نیات واقفان، برگزاری دهه ی فرهنگی اشاعه ی فرهنگ وقف و طرح وقف مشارکتی که علاوه بر انجام رسالت نخستین ترویج این احسان پر ثمر به ساماندهی امور فرهنگی و قرانی و تبلیغی در بقاع متبرکه نیز می پردازند.

 طبق گزارش دو روز پیش رئیس سازمان اوقاف وامور خیریه ی کل کشور از سال ۸۹ تا ۹۶  بیش از ۱۵ هزار وقف در کشور به ثبت رسیده است این در حالی است که قبل از انقلاب اسلامی تنها ۱۳ هزار وقف ثبت شده بود(۳) بی شک در سایه نظام اسلامی و تداوم و استمرار آموزه های قرآنی و احکام اجتماعی اسلامی نه تنها جامعه از ثمرات معنویی نوع دوستی و نورانیت غیر قابل وصف ان برخوردار می شود و بسیاری از مشکلات جامعه  حل می شود به نوعی فرد واقف نیز از باقیات و صالحات آن هم در بعد فردی و هم در بعد اجتماعی در دنیا و آخرت نیز بهر ه مند می گردد.         

منابع و ماخذ:

۱)http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=27836

۲)http://rasekhoon.net/article/show/163374/

۳)https://khabarban.com/15651655

۴)http://www.hawzah.net/fa/News/View/91562