بکار گیری صفت "رحمت الله واسعه" برای امام حسین (ع) نشان دهنده چیست؟

سرویس فرهنگی قزوین خبر؛ امروزه افراد زیادی با پیروی از امام حسین (ع) در امور مختلف به جایگاه های والایی دست پیدا می کنند که نشان دهنده مقام والای ایشان است و می توان گفت که امام حسین (ع) باب گسترده رحمت الهی است و بدین جهت صفت "رحمت الله واسعه" را برای ایشان بکار می برند و هر کسی به تناسب شایستگی و ظرفیت خود می تواند از این واسطه فیض الهی بهره مند شود و از نظر اعتقادی و باورهای دینی به مرام امام حسین (ع) نزدیک تر شود.

حجت‌الاسلام والمسلمین علی ذوعلم، عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در این زمینه تأکید کرد که این باب فیض الهی اختصاص به مسلمانان ندارد و مرزبندی های آن فراتر از مذهب و دین است لذا هر کسی بتواند رابطه عمیقی با حضرت سیدالشهداء (ع) برقرار کند حتما به دستاوردهای بزرگی می رسد. مشروح این گفتگو را در ادامه می خوانید.

*اراده برگرفته از قدرت الهی چه ویژگیهایی دارد و آیا همراهی خانواده سیدالشهداء تا آخرین قدم در مسیر الهی قیام ایشان می تواند مصداقی برای این امر باشد؟

نگاه توحیدی به نظام هستی و جایگاه ارتباط انسان با خداوند متعال مهمترین موضوعی است که در حرکت امام حسین (ع) به همراه خانواده دیده می شود و همین رویکرد نشان دهنده اراده برگرفته از قدرت الهی است زیرا امام حسین (ع) با تمام هستی خود برای نجات انسان­ها بپا خواستند.

در حقیقت انسان در مسیر دستیابی به خلافت الهی باید از فراز و نشیب هایی عبور می کند که نیاز به استقامت و پایداری بر سر آرمانها و ارزش ها و در این رویکرد این مهم به عرصه ظهور رسیده است؛ البته این روش و سنت در همه معصومین (ع) وجود داشته است ولی در حرکت حضرت سیدالشهداء (ع) به بالاترین حد خود رسید.

خانواده حضرت سیدالشهداء نیز با این نگرش در قیام عاشورا حضور داشتند بدین جهت حضرت زینب (س) همه آنچه را که در واقعه کربلا رخ داده را در یک بستر تعالی تبیین می کنند و زیبایی همه مسیر کربلا را از این جهت که ایجاد کننده زمینه رشد و تعالی است، پسندیده می دانند؛ لذا وجه تمایز نگرش امام حسین (ع) با نگرش های دنیوی مربوط به نگاه عمیق به حیات انسان است که آن زندگی بستری برای دستیابی به حیات اخروی است.

*در واقعه کربلا فداکاری های مختلفی از سوی یاران حضرت سیدالشهداء (ع) صورت گرفت؛ آیا این فداکاری ها دارای پشتوانه مفهمومی و مصداق های قرآنی است؟

کلمه فداکاری را افرادی به کار می برند که در این واقعه حضور نداشته اند زیرا امام حسین (ع) و یارانشان ایجاد زمینه بیداری و آگاهی افراد و مقابله با طاغوت را فداکاری نمی دانند بلکه معامله معنوی ارزشمندی در قبال دادن جان و هستی خودشان جهت دستیابی  به یک مفهوم بالاتری می دانند.

باید گفت که در آیات قرآن کریم خدای متعال خریدار جان و مال مومنینی است که در راه احیاء حق و دفاع از حقیقت به ظاهر جان و مال خود را از دست می دهند ولی در باطن چیزی ارزشمندی دریافت می کنند که فراتر از نعمت های بهشتی بوده و آن صرفا رضایت الهی است.

حضرت سیدالشهداء (ع) در روز عاشورا در مقام شکر قرار دارند و کسانی که در این مسیر حرکت می کنند نگاهشان این است که با این دیدگاه برترین دستاورد برای یک موجود در نظام هستی را بدست می آورند که رضایت الهی و مقامی والا است.

* "رحمت الله واسعه" صفتی است که برای حضرت سیدالشهداء (ع) بکار برده می شود، آیا این رحمت الهی فقط شامل حال مسلمانان می شود یا غیر مسلمانان نیز از این موهبت بهره مند می شوند؟

امام حسین (ع) باب گسترده رحمت الهی است و می توان صفت "رحمت الله واسعه" را از جهات مختلف تبیین کرد زیرا رحمت الهی مقامی است که در قبال ایثار و فداکاری می توان از آن بهره برد.

رحمت الهی دارای بعد فکری است و با کمی تامل در جریان واقعه کربلا و آموختن درسهایی از این نهضت بزرگ می توان به بصیرت و آگاهی رسید که البته امام حسین (ع) نیز با قیام خود همین مفهوم را برای حرکت اجتماعی آگاهانه تبیین کردند.

معنای صفت رحمت الله واسعه در ابعاد دیگر موجب شفاعت است و هر کسی به تناسب شایستگی و ظرفیت خود می تواند از این واسطه فیض الهی که با اذن خداوند متعال ایجاد شده بهره مند شود. باید تاکید کرد که  این باب فیض الهی اختصاص به مسلمانان ندارد و مرزبندی های آن فراتر از مذهب و دین است لذا هر کسی بتواند رابطه عمیقی با حضرت سیدالشهداء (ع) برقرار کند حتما به دستاوردهای بزرگی می رسد و از نظر اعتقادی و باورهای دینی به مرام امام حسین (ع) نزدیک تر می شود.

*در قیام عاشورا جلوه های مختلفی از ایستادگی بروز و ظهور کرد، این مهم نشان دهنده کدام مبنا و رویکرد دینی است؟

حضرت سیدالشهداء (ع) در کربلا می فرمایند: «هیهات من الذلة» و این مفهوم در حقیقت بیان گویای عزت، اصل دین اسلام و اعتقاد توحیدی است زیرا تبلیغات دنیوی و پیوندهای ظالمانه ای که انسان ها می پذیرند و به صورت منفعلانه در برابرش تسلیم می شود را از بین می برد و تسلیم در برابر خداوند نشان می دهد.

در روز عاشورا تمام حرکت های امام حسین (ع) نمادی از عزت مداری بود زیرا تن به بعیت با ظالم نمی دهند و حاضر نشدند ذلیلانه کشته شوند و تا آخرین قطره خون ایستادگی کردند و بعد نیز خانواده ایشان گرچه اسارت ظاهری را تحمل می کنند ولی تن به اسارت معنوی نمی دهند و در حقیقت این کاروان آزادی بخش در جریان اسارت اقدام به آگاهی مردم می کنند که خطبه امام سجاد(ع) در شام و بیداری مردم  بعد از شنیدن سخنان ایشان، مصداقی از این امر محسوب می شود.

* آرمانگرایی و آرمانخواهی حضرت سیدالشهدا (ع) در قیام کربلا چه معنایی دارد و نسبت به این تعریف آیا می توان برای شیعیان نیز مختصات و ابعاد جدیدی از  آرمانخواهی تعریف کرد؟

در حقیقت امام حسین (ع) بنا به تعبیر خودشان درصدد اصلاح امت بودند و این هدف نیز از جمله آرمانهای پیامبر رحمت ( ص ) و  دیگر انبیاء الهی بوده است.

آرمانگرایی و آرمانخواهی حضرت سیدالشهدا (ع) کاملا قابل دست یابی بوده و غایتی است که در مسیرش گام برداشتند زیرا قبل از ایشان نیز پدر و جد بزرگوارشان در راستای تحقق این مهم تلاش های بسیاری کردند اما قالب و چهارچوب حرکت اجتماعی و آرمانگرایی امام حسین (ع) در زمانی رخ می دهد که اقتضاء شهادت طلبی وجود دارد. برخلاف اینکه برخی تصور می کردند اقدام امام حسین (ع) نسنجیده بود ولی تاریخ نشان داد که حرکت ایشان موجب احیاء اسلام و استمرار حرکت پیامبر اکرم (ص) بوده است.

بنابراین آنچه موجب شده امروزه در جهان پرچم عدالتخواهی برافراشته شود و پیروان اسلام ناب و اصیل بدنبال ظلم ستیزی باشند از برکت آرمانخواهی حضرت سیدالشهدا ( ع ) و یارانشان در روز عاشورا است.

خوشبختانه می توان گفت که امروز در بین پیروان اهل بیت (علیهم السلام) و کسانی که اسلام ناب و اصیل را در مقابل اسلام وهابی و سلفی دنبال می کنند، واقعه عاشورا برایشان حرکتی آرمان ساز  بوده است و این مفهوم روز به روز احیاء می شود؛ حرکت مردمی در روز اربعین این ادعا را ثابت می کند زیرا آرمان های اهل بیت (علیهم السلام) با فطرت انسان ها گره خورده است و در واقع حضرت سیدالشهدا (ع) با فداکاری خود برای آرمانخواهی چهارچوبی ترسیم کردند تا در شرایطی که امت اسلامی در گمراهی بسر می برد این مفهوم مجدد زنده شود و این روند تا زمان جهانی شدن آن ادامه خواهد داشت.

شکوفا شدن روز به روز حرکت امام حسین (ع) موضوعی است که در این زمینه مهم تلقی می شود زیرا امروزه علی رغم توطئه های دشمنان برای تحمیل سازش بر انسان های حق طلب این آرمانخواهی الهام بخش حرکت های انقلابی در امت اسلامی بوده و تبدیل به پدیده ای جدید در عرصه حیات انسان ها شده است.

انتهای پیام/