عضو هیئت علمی دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره):
آبیاری قطره‌ای بحران آبی را تشدید می‌کند
کدخبر: 2117
عضو هیئت علمی دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره) گفت: در آبیاری قطره‌ای همه منابع آبی به محصول تبدیل می‌شود در حالی که در آبیاری به روش سنتی مقداری از آب به زمین نفوذ می‌کرد و به سفره‌های زیرزمینی بازمی‌گشت به همین جهت آبیاری قطره‌ای بحران کم آبی را تشدید می‌کند.
علی مهدوی مزده در گفت‌وگو با خبرنگار قزوین خبر اظهار کرد: بحران آب یکی از پیامدهای افزایش جمعیت است که در پی آن میزان مصرف منابع آبی فزایش پیدا می‌کند و هنگامی که مصرف بیش از منابع تجدیدپذیر باشد سطح منابع زیرزمینی کاهش پیدا می‌کند.
وی با اشاره به اینکه طبق برآورد کارشناسان درآینده دچار مشکل کم آبی خواهیم بود، تشریح کرد: ایران کشوری خشک و نیمه‌خشک است و اگر به گذشته خود مراجعه کنیم خواهیم دید که بزرگ‌ترین تمدن‌های بشری در ایران به وجود آمدند و در این تمدن‌ها از تکنیک‌هایی مانند قنات و آب انبار استفاده می‌کردند که توسعه پایداری را در پی داشتند ولی امروزه تکنولوژی باعث شده است منابع آبی خود را در نظر نگیریم و مصرف خود را روز به روز افزایش دهیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره) اضافه کرد: به همین منظور در اولین راهکار باید میزان منابع آبی تجدیدپذیر برای هر حوزه آبی شناسایی شود و برای بخش‌های مصارف شهری، صنعت و کشاورزی برنامه ریزی کرد که در هر بخش تا چه میزان می‌توانیم آب را به مصرف برسانیم تا بهره‌وری افزایش پیدا کند.
وی خاطرنشان کرد: در بخش کشاورزی باید محصولاتی کشت شوند که بیشترین تولید را داشته باشند و این به موضوع الگوی کشت بازمی‌گردد و این نکته بسیار مهم است که چه مقدار آب برای بخش کشاورزی در هر منطقه وجود دارد.
مهدوی مزده تأکید کرد: اگر سیستم آبیاری قطره‌ای اجرا شود و میزان برداشت آب از منابع زیرزمینی نیز زیاد باشد بحران کم آبی حل نخواهد شد چون میزان برداشت نباید از میزان منابع آبی تجدیدپذیر بیشتر باشد و اگر به این موضوع توجه نشود آبیاری قطره‌ای مشکلی را حل نخواهد کرد.
وی افزود: باید برای حل مشکلات آبی برنامه‌ریزی صورت گیرد چون در خصوص میزان منابع آبی نمی‌توان کاری انجام داد پس باید مصرف را مدیریت کرد.
عضو هیئت علمی دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره) متذکر شد: چرا در فضای سبز و آرایش شهری باید مانند کشورهای اروپایی و پرآب عمل کنیم بلکه در این امر باید از تکنیک‌هایی استفاده کنیم که آب کمتری را مصرف کند.
وی گفت: تلاش‌هایی در بخش کشاورزی برای اجرای سیستم‌های آبیاری قطره‌ای صورت گرفته است اما نکته مهم و نگران کننده‌ای که در خصوص اجرای این سیستم وجود دارد توسعه بخش کشاروزی است.
مهدوی مزده ادامه داد: به طور مثال هنگامی‌که یک کشاورز با یک چاه 2 هکتار زمین را به زیر کشت می‌بُرد در حال حاضر با همین مقدار آب 10 هکتار را به زیر کشت می‌برد و همه منابع آب را به محصول تبدیل می‌کند در حالی که در آبیاری به روش سنتی، مقداری از آب به زمین نفوذ می‌کرد و به سفره‌های زیرزمینی بازمی‌گشت ولی در آبیاری قطره‌ای این امر صورت نمی‌گیرد و بحران کم آبی را تشدید می‌کند، بسیاری از متخصصان بر این باور هستند که آبیاری سطحی و سنتی بهتر از آبیاری قطره‌ای بود.
وی اضافه کرد: در این خصوص باید کشاورزان توجیه شوند و اقداماتی از قبیل نصب کنتورهای هوشنمد می‌تواند مصرف بخش کشاورزی در آبیاری قطره‌ای را کنترل کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره) تشریح کرد: تا قبل از توسعه هر منطقه با توجه به اقلیم، یک نوع گیاه خاص کشت می‌شد اما بعد از تکنولوژی و افزایش برداشت آب، نگاه اقتصادی و زودگذر در تولید محصول مشاهده می‌شود که البته این اقتصاد پایدار نیست و طی چند سال کشاورز درآمد خوبی دارد و منابع آبی را به اتمام می‌رساند و چند سال بعد دیگر آبی برای کشت محصول وجود ندارد و به این ترتیب اقتصاد خود را از بین می‌بریم.
وی عنوان کرد: در الگوی کشت پایدار در گام اول باید دنبال محصولی باشیم که آب کمتری مصرف می‌کند و در گام بعدی محصولی که با کمترین آب درآمد بیشتری را برای ما ایجاد می‌کند را کشت کنیم که بررسی این امر نیازمند بررسی و مطالعه کارشناسان دارد که برای هر منطقه یک الگوی کشت تعیین کنند.
مهدوی مزده مطرح کرد: حل بحران آب نیازمند چند متخصص است که متخصصان منابع آب مطالعه اولیه را انجام دهند و سهم هر بخش را تعیین کنند و متخصصان الگوی کشت نیز با بررسی مشخص کنند که باید روی چه محصولاتی سرمایه‌گذاری داشته باشیم.
وی با بیان اینکه گاهی مدیریت حرف نخست را می‌زند تا یک گروه را به اهداف خود برساند، تصریح کرد: در مدیریت فاکتورهای زیادی تأثیرگذار هستند و مسئولان تمام تلاش خود را می‌کنند به سمت بهبود شرایط پیش روند و دراین راستا سازمان جهاد کشاورزی با نصب کنتورهای هوشنمد و حمایت از سیستم‌های آبیاری قطره‌ای اقدامات خوبی انجام داده‌اند ولی کافی نیست.
عضو هیئت علمی دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره) تشریح کرد: ارتباط بیشتر بخش‌های مختلف با دانشگاه می‌تواند گره بسیاری از مشکلات را حل کند چراکه پتانسیلی که در دانشگاه‌ها وجود دارد می‌تواند جامعه را به اهداف خود نزدیک‌تر کند و منافع زیادی را به جامعه برساند.
وی اظهار کرد: در استان قزوین ارتباط بین دانشگاه و دولت در بخش آب مطلوب است و گروه آب دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره) ارتباط خوبی با سازمان جهادکشاورزی و آب منطقه‌ای دارد ولی این ارتباطات باید افزایش پیدا کند.
مهدوی مزده تصریح کرد: اتاق فکر آب در سال گذشته هفته‌ای یک جلسه تشکیل می‌داد که در آن اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها نیز حضور داشتند و مصوباتی ایجاد شده بود که به مرحله اجرایی مطلوبی رسیده بود ولی دیگر این اتاق فکر تشکیل نمی‌شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره) در پایان یادآور شد: در کشورهای دیگر بخش‌های مختلف صنعتی و کشاورزی ارتبط خوبی با دانشگاه‌ها برقرار کرده است و دانشگاه در مرحله مطالعه و تصمیم‌گیری دخالت دارد و از نظرات اساتید استفاده می‌شود و اگر در کشور به این سمت حرکت کنیم بسیاری از مشکلات از جمله بحران کم آبی رفع خواهد شد.
انتهای پیام/
ارسال نظرات